Khi Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) trở thành mối nguy hiểm tiềm ẩn - Đừng chủ quan khi được bác sĩ nói là đã mắc Barrett thực quản
Trong xã hội hiện đại, tỉ lệ người mắc trào ngược dạ dày-thực quản (GERD) đang tăng nhanh, đặc biệt với lối sống bận rộn, chế độ ăn nhiều đồ chiên, béo, cà phê và rượu bia. Một hậu quả ít được biết đến nhưng nguy hiểm của GERD là Barrett thực quản, một biến đổi tiền ung thư của niêm mạc thực quản, có thể dẫn đến ung thư thực quản nếu không được phát hiện và quản lý kịp thời.
Barrett thực quản là gì?
Barrett thực quản xảy ra khi biểu mô vảy bình thường của thực quản bị thay thế bởi biểu mô trụ giống niêm mạc dạ dày do tác động lâu dài của axit và dịch mật trào ngược. Quá trình này thường xuất hiện ở phần dưới thực quản, gần ranh giới giữa thực quản và dạ dày.
Nam giới có nguy cơ cao hơn nữ, có thể do hormon estrogen ở nữ có tác dụng bảo vệ.
Barrett thực quản làm tăng 30–125 lần nguy cơ ung thư thực quản (adenocarcinoma) so với người bình thường.
Nguyên nhân chính
Nguyên nhân hàng đầu là GERD mạn tính: Axit dạ dày và dịch mật trào ngược gây viêm mạn tính ở thực quản. Quá trình viêm và phục hồi cứ lặp đi lặp lại dẫn đến thay đổi tế bào, hình thành Barrett thực quản.
Yếu tố nguy cơ gia tang đó là: béo phì, hút thuốc, chế độ ăn nhiều đồ béo, rượu bia, lối sống ít vận động.
Triệu chứng cảnh báo
Barrett thực quản thường không có triệu chứng đặc hiệu, nhưng các dấu hiệu GERD lâu dài có thể gồm:
Ợ nóng, ợ chua thường xuyên
Buồn nôn hoặc nôn trớ dịch chua/bitter
Đầy bụng, khó nuốt
Cảm giác khó chịu ở ngực hoặc vùng thượng vị
Ngay cả khi không có triệu chứng trào ngược rõ ràng, bạn vẫn có thể mắc Barrett thực quản, đặc biệt nếu có tiền sử GERD kéo dài.
Chẩn đoán và tầm soát
Nội soi dạ dày là phương pháp quan trọng để phát hiện Barrett thực quản.
Phát hiện sớm giúp theo dõi tiến triển và ngăn ngừa ung thư thực quản.
Với người đã được chẩn đoán, nội soi định kỳ được khuyến cáo, tùy theo độ dài Barrett và các yếu tố nguy cơ.
Điều trị và phòng ngừa
Hiện chưa có phương pháp khôi phục hoàn toàn niêm mạc thực quản khi đã bị biến đổi, nhưng có thể giảm nguy cơ tiến triển bằng cách:
1. Kiểm soát GERD
Thuốc ức chế bơm proton (PPI) hoặc thuốc cải thiện chức năng tiêu hóa theo chỉ định bác sĩ.
Giảm viêm mạn tính, ngăn ngừa Barrett thực quản tiến triển.
2. Thay đổi lối sống
Hạn chế rượu, thuốc lá, đồ béo, gia vị cay, chua.
Ăn chậm, nhai kỹ, không ăn quá no, không nằm ngay sau ăn (nên cách 2–3 giờ).
Duy trì cân nặng hợp lý, tập thể dục đều đặn.
Tránh quần áo quá chật, giảm áp lực lên vùng bụng.
3. Theo dõi định kỳ
Nội soi định kỳ theo hướng dẫn bác sĩ, đặc biệt với Barrett thực quản dài (>3 cm) hoặc có tế bào bất thường. Điều này giúp phát hiện sớm các dấu hiệu tiền ung thư hoặc ung thư thực quản.
Với lối sống hiện đại, trào ngược dạ dày tiến triển thành Barrett thực quản không còn hiếm. Đây không chỉ là vấn đề khó chịu mà còn là mối nguy cơ tiềm ẩn của ung thư thực quản.
Hãy chủ động bảo vệ thực quản của bạn ngay hôm nay bằng cách:
Nhận biết các triệu chứng GERD và không chủ quan.
Thực hiện nội soi định kỳ nếu có nguy cơ cao.
Điều chỉnh lối sống: chế độ ăn, bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia.
Bảo vệ thực quản hôm nay = Ngăn ngừa ung thư thực quản tương lai.
Tài liệu tham khảo: バレット食道とは？逆流性食道炎や食道ガンとの関連は？ 巣鴨駅前胃腸内科クリニック
