
Chế độ hỗ trợ chi phí y tế cao (高額療養費制度) là gì?
Cơ chế giúp bạn yên tâm khi chi phí y tế tăng cao và việc đơn giản hóa thủ tục nhờ sử dụng Thẻ My Number
Trong hệ thống bảo hiểm y tế của Nhật Bản, có một cơ chế gọi là Chế độ hỗ trợ chi phí y tế cao (高額療養費制度). Đây là một chế độ giúp hoàn trả lại phần chi phí vượt quá giới hạn tự chi trả được quy định trước đó, nếu chi phí y tế trong một tháng của bạn trở nên quá cao.
Ngay cả khi bạn phải chi hơn 100.000 yên cho việc nhập viện hoặc phẫu thuật, phần chi phí vượt quá giới hạn tối đa sẽ được hoàn lại sau, giúp bạn yên tâm hơn rất nhiều. Chế độ này được áp dụng chung cho tất cả các loại bảo hiểm y tế công cộng như Bảo hiểm Y tế Quốc dân (国民健康保険) và Kyokai Kenpo (協会けんぽ).
------------------
Nguyên tắc cơ bản
Chế độ này áp dụng cho phần chi phí tự chi trả cho các dịch vụ y tế được bảo hiểm (保険診療の自己負担額) (về nguyên tắc là 30%) đã thanh toán tại cùng một cơ sở y tế trong một tháng. Nếu chi phí tự chi trả này vượt quá "giới hạn tối đa tương ứng với mức thu nhập (所得区分に応じた上限額)", phần vượt quá sẽ được hoàn lại.
Giới hạn tự chi trả (đối với người dưới 70 tuổi) theo mức thu nhập hàng năm ước tính:
- Phân loại A (Hơn 11,6 triệu yên): Giới hạn là 252.600 yên + (chi phí y tế - 842.000 yên) x 1%.
- Phân loại B (Khoảng 7,7 đến 11,6 triệu yên): Giới hạn là 167.400 yên + (chi phí y tế - 558.000 yên) x 1%.
- Phân loại C (Khoảng 3,7 đến 7,7 triệu yên): Giới hạn là 80.100 yên + (chi phí y tế - 267.000 yên) x 1%.
- Phân loại D (Dưới khoảng 3,7 triệu yên): Giới hạn là 57.600 yên.
- Phân loại E (Hộ gia đình không phải đóng thuế cư trú): Giới hạn là 35.400 yên.
Lưu ý: Số tiền chi tiết có thể khác nhau tùy thuộc vào loại bảo hiểm và cơ cấu gia đình.
------------------
Giấy chứng nhận áp dụng giới hạn (限度額適用認定証) là gì?
Thông thường, bạn sẽ phải thanh toán toàn bộ chi phí y tế trước rồi mới nhận lại tiền hoàn trả sau. Tuy nhiên, nếu bạn xin cấp trước "Giấy chứng nhận áp dụng giới hạn 限度額適用認定証(げんどがくてきようにんていしょう)" và xuất trình tại cơ quan y tế, bạn có thể ngay lập tức giới hạn số tiền phải thanh toán chỉ trong mức tự chi trả tối đa. Nơi nộp đơn tùy thuộc vào loại bảo hiểm của bạn:
- Đối với Bảo hiểm xã hội 社会保険 (Kyokai Kenpo 協会けんぽ, v.v.): Nộp đơn thông qua nơi làm việc hoặc trực tiếp tại Kyokai Kenpo.
- Đối với Bảo hiểm Y tế Quốc dân 国民健康保険 : Nộp đơn tại văn phòng hành chính thành phố/quận/thị trấn nơi bạn cư trú (Ban Bảo hiểm và Lương hưu, v.v.).
------------------
Cơ chế cộng dồn
Có hai cơ chế cộng dồn để giúp bạn giảm chi phí:
- Cộng dồn theo hộ gia đình (世帯合算): Nếu có nhiều thành viên trong cùng một hộ gia đình có chi phí y tế từ 21.000 yên trở lên, bạn có thể cộng dồn tổng chi phí để xác định xem có vượt quá giới hạn hay không.
- Áp dụng nhiều lần (多数該当): Nếu bạn đã vượt quá giới hạn 3 lần trong 12 tháng gần đây, giới hạn cho lần thứ 4 trở đi sẽ được hạ thấp.
------------------
Các chi phí không được áp dụng
Chế độ hỗ trợ chi phí y tế cao (高額療養費制度) chỉ áp dụng cho các chi phí thuộc "phạm vi điều trị được bảo hiểm (保険診療)". Các chi phí sau đây không nằm trong diện áp dụng: phí chênh lệch phòng bệnh (phòng riêng, v.v.), chi phí ăn uống (suất ăn trong thời gian nằm viện), phẫu thuật thẩm mỹ và các dịch vụ không được bảo hiểm, và chi phí khám chữa bệnh ở nước ngoài (→ Có một chế độ riêng: Hệ thống hỗ trợ chi phí y tế ở nước ngoài (海外療養費制度)).
------------------
Đơn giản hóa thủ tục với Thẻ My Number
Hiện nay, bạn có thể sử dụng Thẻ My Number như một thẻ bảo hiểm y tế, giúp bạn không cần đến Giấy chứng nhận áp dụng giới hạn (限度額適用認定証). Chỉ cần xuất trình Thẻ My Number tại cơ quan y tế, bạn sẽ không cần phải thanh toán phần chi phí vượt quá giới hạn. Số tiền thanh toán tại quầy sẽ tự động được điều chỉnh trong mức giới hạn tự chi trả. Điều này giúp bạn tiết kiệm công sức nộp đơn và không phải chờ đợi giấy chứng nhận được gửi qua bưu điện. Lưu ý, cơ chế này chỉ áp dụng khi cơ quan y tế có hệ thống "xác nhận tư cách trực tuyến" và bạn cần đăng ký trước Thẻ My Number qua "My Na Portal" hoặc đăng ký để sử dụng làm thẻ bảo hiểm.
------------------
Kết hợp với việc khấu trừ chi phí y tế
Ngay cả khi bạn đã nhận được tiền hoàn trả từ Chế độ hỗ trợ chi phí y tế cao (高額療養費制度), nếu tổng chi phí tự chi trả trong một năm vẫn vượt quá một mức nhất định, bạn vẫn có thể được khấu trừ chi phí y tế (医療費控除), giúp giảm thuế thu nhập và thuế cư trú. Công thức tính khấu trừ chi phí y tế là: (Tổng chi phí tự chi trả - Số tiền hoàn trả từ Chế độ hỗ trợ chi phí y tế cao (高額療養費制度) - 100,000 yên). Bạn cần nộp tờ khai quyết toán thuế cuối năm (có thể nộp qua mạng bằng Thẻ My Number).
------------------
Quy trình nhận tiền và các điểm cần lưu ý
Nếu bạn không sử dụng Giấy chứng nhận áp dụng giới hạn (限度額適用認定証), bạn sẽ phải thanh toán 30% chi phí trước và nộp đơn sau. Bạn cần chuẩn bị các giấy tờ như hóa đơn, đơn đăng ký và bản sao thẻ bảo hiểm để nộp đơn. Thông thường, tiền sẽ được chuyển vào tài khoản chỉ định sau khoảng 2-3 tháng kể từ khi nộp đơn.
------------------
Tổng kết
Chế độ hỗ trợ chi phí y tế cao (高額療養費制度) là chế độ hoàn trả phần chi phí vượt quá giới hạn khi chi phí y tế tăng cao. Giấy chứng nhận áp dụng giới hạn (限度額適用認定証) giúp bạn giới hạn số tiền thanh toán tại quầy nếu nộp đơn trước. Sử dụng Thẻ My Number có thể tự động hóa việc xử lý giới hạn mà không cần giấy chứng nhận. Ngoài ra, bạn có thể cộng dồn chi phí của các thành viên trong gia đình hoặc chi phí của nhiều tháng để vượt quá giới hạn. Khấu trừ chi phí y tế (医療費控除) cũng có thể kết hợp với chế độ này để giảm thuế.
------------------
Nguồn tham khảo (Thông tin chính thức)
- Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi | Chế độ hỗ trợ chi phí y tế cao (高額療養費制度) https://share.google/bft03ojzudmWZv2vh
- Hiệp hội Bảo hiểm Y tế Quốc gia 全国健康保険協会 (Kyokai Kenpo協会けんぽ) | Hỗ trợ chi phí y tế cao https://share.google/TB0E3N2gCEVpi6D0E
- Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi | Về việc sử dụng Thẻ My Number thay thế thẻ bảo hiểm y tế https://share.google/7EV3refHKjwNo47i3
- Hiệp hội Bảo hiểm Y tế Quốc dân của Bác sĩ Tokyo 限度額適用認定証 | Giấy chứng nhận áp dụng giới hạn | Trợ cấp bảo hiểm (保険給付) https://share.google/dPsSrz6quqc2iIvwI
------------------
Các kênh tư vấn và hỗ trợ bằng tiếng Việt
- Đối với Bảo hiểm Y tế Quốc dân (国民健康保険): Liên hệ "Ban Bảo hiểm và Lương hưu (保険年金課)" của văn phòng thành phố/quận/thị trấn.
- Đối với Bảo hiểm xã hội (社会保険): Liên hệ Ban phụ trách hành chính (総務部) tại nơi làm việc hoặc chi nhánh của Kyokai Kenpo (協会けんぽ支部).
- Nếu bạn muốn tư vấn bằng tiếng Việt: Bạn có thể sử dụng dịch vụ HICO, nơi cung cấp thông dịch viên y tế và tư vấn về các chế độ bằng tiếng Việt.
Người viết:
Người Nhật gốc Việt đang làm việc tại một tổ chức tài chính nước ngoài
(Có các bằng cấp về lập kế hoạch tài chính và luật hành chính)
Truyền tải kiến thức về bảo hiểm và hành chính một cách dễ hiểu.